Nieuw oorlogsmonument voor Nederlanders

Tijdens de Tweede Wereldoorlog lieten de Japanners een spoorweg van Thailand naar Birma (Myanmar) aanleggen door geallieerde krijgsgevangenen en lokale arbeiders. Deze beruchte Dodenspoorlijn zou de Japanse troepen in India moeten bevoorraden in hun strijd tegen de Britten.

Precies zeventig jaar geleden werd de Birma-Thailand-spoorweg voltooid. Het werk aan de spoorlijn begon in juni 1942 en duurde 16 maanden, ondanks berekeningen van Japanse ingenieurs dat het minimaal 5 jaar zou duren om de 415 kilometer lange en 1 meter brede spoorlijn aan te leggen. Bij de aanleg stierven bijna 100.000 dwangarbeiders. Naast de 12.600 krijgsgevangenen, onder wie ruim 2800 Nederlanders, kwamen ook 85.000 Aziatische dwangarbeiders om.

Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 inventariseerden oud-krijgsgevangenen de graven op verschillende locaties langs de spoorweg. De stoffelijke resten werden opgegraven en overgebracht naar erevelden in Birma (Thanbyuzayat) en Thailand (Chungkai en Kanchanaburi).

Veel van de tijdelijke graven langs de spoorweg werden echter niet meer teruggevonden, omdat ze door het oerwoud waren ‘opgeslokt’. Voor de 73 Nederlanders die daardoor geen graf op het ereveld in Kanchanaburi hebben, heeft de Oorlogsgravenstichting vandaag een monument onthuld. De gedenkplaat met hun namen komt op de oorlogsbegraafplaats in Kanchanaburi. Bij de onthulling waren zowel enkele veteranen als tientallen nabestaanden aanwezig.

De Birma-Thailand spoorlijn is door bombardementen onbruikbaar gebleven, al kun je nog wel een trein nemen over een klein gedeelte van deze route. Thailand en Myanmar hebben al jaren plannen om de hele spoorlijn te herstellen en opnieuw in gebruik te nemen.